เตือนว่าอย่าสัญญาแบบไม่คิดหน้าคิดหลัง
1 ลูกเอ๋ย หากเจ้าได้เอาตัวไปค้ำประกันให้เพื่อนบ้านของเจ้า
หากเจ้าให้คำสัญญากับคนแปลกหน้า
2 หากเจ้าติดกับคำจากริมฝีปากของเจ้าเอง
และติดบ่วงด้วยคำจากปากของเจ้า
3 เจ้าจงทำสิ่งนี้ เพื่อปลดปล่อยตนเอง
ในเมื่อเจ้าตกอยู่ในเงื้อมมือของเพื่อนบ้าน
ไปสิ ถ่อมตัวลงเสีย และอ้อนวอนขอร้องเขา
4 อย่าปล่อยให้ตาของเจ้าหลับ
อย่าปล่อยให้เปลือกตาปิดลงมา
5 จงช่วยตัวเองให้รอด
เหมือนกับกวางที่หนีจากเงื้อมมือของนายพราน
เหมือนกับนกที่หนีจากกับดักของนักล่านก
ดูมดเป็นตัวอย่าง
6 โอ เจ้าคนสันหลังยาว
จงไปทำตามอย่างมด
ให้เจ้าสังเกตทางของมันและจงฉลาดขึ้น
7 มันไม่มีผู้บัญชาการ
ไม่มีใครมาควบคุม ไม่มีใครปกครอง
8 แต่มันเตรียมอาหารไว้ในฤดูร้อน
มันรวบรวมอาหารในฤดูเก็บเกี่ยว
9 เจ้าจะนอนอยู่ตรงนั้นอีกนานเท่าไร?
เจ้าคนสันหลังยาว เมื่อไรเจ้าจะลุกขึ้นจากหลับ?
10 นอนอีกนิด ง่วงอีกหน่อย
กอดอกนอนอีกสักประเดี๋ยว
11 แล้วความยากจนจะโถมเข้ามาหาเจ้าเหมือนขโมย
ความขัดสนจะเข้ามาหาเจ้าอย่างโจร
ระวังคนแบบนี้ อย่าเข้าไปใกล้
12 คนไร้ค่า คนชั่วร้าย ใช้ชีวิตด้วยปากที่พูดวกวน
13 เขาขยิบตา เขาขยับเท้า และชี้นิ้วควบคุม
14เขาวางแผนทำสิ่งชั่วร้ายจากใจคด
และหว่านการแตกร้าวไม่หยุดหย่อน
15 ดังนั้น ความหายนะจะมาถึงเขาอย่างทันควัน
เขาจะแตกแหลกไป โดยไม่อาจรื้อฟื้นคืนมาได้
สิ่งที่พระเจ้าทรงชัง 7 อย่าง
16 มีหกสิ่งที่พระยาห์เวห์ทรงชัง
เจ็ดสิ่งที่ทรงรังเกียจ คือ
17 สายตาที่เย่อหยิ่ง ลิ้นที่พูดปด
มือที่ทำให้คนบริสุทธิ์ต้องหลั่งเลือด
18 ใจที่วางแผนชั่วร้าย
เท้าที่วิ่งไปทำความชั่ว
19 พยานเท็จที่ให้การเท็จ
และคนที่หว่านความแตกร้าวในหมู่พี่น้อง
เตือนว่าอย่าผิดประเวณี
20 ลูกของเราเอ๋ย จงรักษาคำสั่งของพ่อ
และอย่าละทิ้งคำสอนของแม่
21จงจารึกมันไว้บนใจของเจ้า ผูกมันไว้รอบคอของเจ้า
22 เมื่อเจ้าเดินไป มันจะนำทางให้เจ้า
เมื่อเจ้านอนลง มันจะเฝ้าเจ้าไว้ เมื่อเจ้าตื่นขึ้น มันจะพูดกับเจ้า
23 เพราะคำสั่งนี้เป็นเหมือนตะเกียงและคำสอนเป็นแสงสว่าง
คำเตือนสอนให้มีวินัยเป็นหนทางแห่งชีวิต
24 มันจะช่วยเจ้าให้พ้นจากหญิงชั่ว
จากลิ้นอ่อนหวานของหญิงเล่นชู้
คำเตือนในระดับต่อไป
25 อย่าให้ใจของเจ้าเฝ้าฝันถึงความงามของเธอ
อย่าให้ตัวเองตกเป็นทาสเพราะสายตาของเธอ
26 เพราะหญิงแพศยานั้นพอใจแลกตัวกับอาหารมื้อเดียว
และหญิงเล่นชู้จะตามไล่ล่าชีวิตของเจ้า
27 ชายคนหนึ่งจะกอดไฟไว้ในอก
โดยที่เสื้อผ้าไม่ไหม้ได้หรือ?
28 ชายคนหนึ่งจะเดินบนถ่านไฟ
โดยที่เท้าของเขาไม่ไหม้ได้หรือ?
29 ชายใดที่ไปนอนกับภรรยาของผู้อื่นก็เป็นเช่นนี้
ใครที่แตะต้องเธอจะหนีการลงโทษไปไม่ได้
สิ่งที่ได้ตอบแทนจากการเล่นชู้
30 ผู้คนยังไม่ดูหมิ่นคนขโมยหากเขา
จำต้องขโมยเพราะหิวโหย
31 แต่หากถูกจับได้ เขาจะต้องใช้คืนเจ็ดเท่า
อาจจะต้องยกทุกอย่างที่มีในบ้านให้
32 คนที่ล่วงประเวณีนั้นเป็นคนไม่รู้จักคิด
การทำเช่นนั้นเป็นการทำลายชีวิตของตนเอง
33 สิ่งที่ได้รับคือบาดแผลและความอัปยศ
และไม่อาจลบทิ้งความอับอายไปไปได้
34 เพราะความหึงหวงจะทำให้สามีโกรธเกรี้ยว
และเขาจะไม่แสดงความปราณีในวันแห่งการแก้แค้น
35 เขาจะไม่ยอมรับค่าชดใช้ใด ๆ
แม้ว่าคนที่ทำผิดจะให้ทรัพย์สมบัติอย่างมากมาย
คำอธิบายเพิ่มเติม
สุภาษิต 6:1-5
เตือนว่าอย่าสัญญาแบบไม่คิดหน้าคิดหลัง
ในสมัยของโซโลมอนนั้น คนที่ไปค้ำประกันให้กับเพื่อนที่ไว้ใจไม่ได้ อาจจะต้องเสียทั้งหมดที่มี ครอบครัวด้วย และต้องกลายเป็นทาสของเจ้าหนี้
ในสมัยนี้ก็เช่นกัน อย่าได้ใจดีกับความรับผิดชอบที่เราไม่อาจรับได้ เพราะมันจะทำให้ชีวิตพังไปได้ เราเจอมาเยอะแล้วที่รักเขาแล้วช่วยประกันให้เขา แต่แล้วเขาก็หักหลังไม่ใยดี กลายเป็นเราต้องใช้หนี้ไปตลอดชีวิต ที่แย่กว่านั้นคือ ใจขมขื่นก็จะหยั่งรากลงไป หลายคนถึงกับพยายามฆ่าตัวตาย แต่เมื่อเราพลาดไปแล้ว สิ่งที่ต้องรีบทำสุด ๆ คือการไปเจรจาต่อรอง ไม่ใช่อยู่เฉย ๆ รอให้เรื่องบานปลาย นี่เป็นนิสัยของคนที่จะเอาตัวรอดได้ คือ ต้องจัดการกับประเด็นต่าง ๆ ให้จบแต่ต้นทาง
สุภาษิต 6:6-11
ดูมดเป็นตัวอย่าง
กษัตริย์โซโลมอน ทรงสั่งให้คนเกียจคร้านไปสังเกตว่า มดใช้ชีวิตอย่างไร เพราะท่านเห็นคนไม่น้อยที่ขี้เกียจสันหลังยาว มีนิสัยไม่ยอมทำงาน เอาแต่เผาเวลาแต่ละวันให้หมดไปโดยไม่ได้เห็นคุณค่าของเวลา หากคนเกียจคร้านยอมให้มดสอน ชีวิตของเขาก็จะดีขึ้น… แปลกจัง กษัตริย์ผู้ทรงปัญญา ทรงให้คนไปเรียนจากเจ้ามดตัวน้อย
สุภาษิต 6:12-15
ระวังคนแบบนี้ อย่าเข้าไปใกล้
การคบคนที่วาจาร้าย มุสา วกวน มีใจที่คอยวางแผนชั่ว คนที่คอยหว่านความแตกร้าวในหมู่เพื่อนฝูง ในครอบครัว ในหมู่บ้าน หรือแม้แต่ประเทศชาติ คนเหล่านั้น อาจคิดว่า ตนเองมือหนึ่ง อยู่เหนือคนอื่น แต่พระราชาผู้ปกครองประเทศที่เขียนสุภาษิต ทรงบอกชัดว่า แล้วพวกเขาจะเจอจุดจบอย่างไร
สุภาษิต 6:16-19
สิ่งที่พระเจ้าทรงชัง 7 อย่าง
สังเกตไหมว่า ความยุ่งยากในโลกปัจจุบันนี้มันเกิดขึ้นอย่างไร เริ่มจากสงครามจากนั้น ก็แบ่งฝ่ายเป็นขั้ว ๆ ในโลกนี้ ทั้งหมดเกิดจากนิสัยเจ็ดอย่างของมนุษย์ที่กษัตริย์โซโลมอนเรียงรายการเอาไว้ คนที่หว่านความแตกร้าย และพยานเท็จจะเป็นคนที่กระพือให้ความโกลาหลในโลกของเรายิ่งวุ่นวายมากขึ้นไปอีก เราแทบไม่ต้องไปค้นหาที่ไหนเลย สงครามความแตกร้าวอยู่ต่อหน้าต่อตาของเราทุกหัวระแหง
สุภาษิต 6:20-24
เตือนว่าอย่าผิดประเวณี
จากนั้น องค์กษัตริย์ได้หันมาพูดกับชายหนุ่มโดยตรงว่า การฟังคำของพ่อแม่จะทำให้พ้นจากเรื่องทางเพศ ท่านไม่ได้ขอให้เขาแค่ฟังเฉย ๆ แต่ขอให้จำในใจ คิดใคร่ครวญเสมอ ยามตื่น ยามหลับ ก็ให้คำสอนดี ๆ เป็นแสงสว่างนำทางชีวิต
สุภาษิต 6:25-29
คำเตือนในระดับต่อไป
องค์กษัตริย์ทรงทราบดีว่า หากชายคนหนึ่งไปหลงผู้หญิงเข้าให้แล้วจะเกิดอะไรในใจของเขา เพราะท่านเองได้ตกอยู่ในสภาพนั้นมาก่อน
การที่เล่นกับไฟแบบนี้ ตอนเล่นอยู่นั้น มันสนุก ท้าทาย เย้ายวน แต่แล้วมันก็กลายเป็นเหมือนนรกในเวลาต่อมา เพราะโทษรออยู่ข้างหน้า ท่านได้กล่าวถึงทั้งการเล่นชู้และการเที่ยวเล่นกับหญิง ในสมัยของเราวันนี้ เรื่องที่ท่านกล่าวไม่เจาะจงชายหญิงแล้ว เพราะมันเป็นเรื่องที่ชุลมุนมาก เพศสภาพที่พยายามสร้างกันขึ้นมา ทำให้เรื่องแบบนี้ซับซ้อนขึ้นไปอีก
สุภาษิต 6:30-35
สิ่งที่ได้ตอบแทนจากการเล่นชู้
ไม่ว่าอะไรที่กษัตริย์โซโลมอนได้เตือนเอาไว้ในโลกโบราณ ผ่านมาหลายพันปี ความจริงก็ยังคงเป็นอย่างนั้น ไม่เฉพาะความอับอายที่เกิดขึ้นกับตน แต่มีพ่อเป็นจำนวนมากที่ทิ้งลูก ๆ ไปเพื่อหาความสุขส่วนตน จำนวนของครอบครัวที่เป็นแม่เลี้ยงเดี่ยว หรือพ่อเลี้ยงเดี่ยวมากขึ้นจนกลายเป็นเรื่องธรรมดาของสังคมไปแล้ว แต่ทั้งหมด มันก็เกิดจากการทำตามใจปรารถนาของตนเอง … เสียดายเด็ก ๆ ที่ขาดพ่อหรือแม่ไปโดยไม่จำเป็น และทำให้พวกเขาเติบโตมาอย่างยากขึ้นไปอีก
พระคำเชื่อมโยง
1* สุภาษิต 11:5
4* สดุดี 132:4
6* โยบ 12:7
9* สุภาษิต 24:33-34
11* สุภาษิต 10:4
13* โยบ 15:12
14* มีคาห์ 2:1; สุภาษิต 6:19
15* อิสยาห์ 30:13; เยเรมีย์ 19:11; 2 พงศาวดาร 36:16
17* สดุดี 101:5; 120:2; อิสยาห์ 1:15
18* ปฐมกาล 6:5; อิสยาห์ 59:7
19* สดุดี 27:12; สุภาษิต 6:14
20* เอเฟซัส 6:1
21* สุภาษิต 3:3
22* สุภาษิต 3:23; 2:11
23* สดุดี 19:8
24* สุภาษิต 2:16
25* มัทธิว 5:28
26* สุภาษิต 29:3
31* อพยพ 22:1-4
32* สุภาษิต 7:7
34* บทเพลงโซโลมอน 8:6