อาโมส 4 เตรียมตัวพบพระเจ้าของเจ้า!

พระดำรัสถึงผู้หญิงรักสบาย
1  จงฟังคำเหล่านี้ เหล่าแม่วัวจากบาชาน 
ผู้อาศัยบนบนภูเขาสะมาเรีย 
เหล่าผู้หญิงที่กดขี่คนยากจน 
และบดขยี้ชีวิตของคนที่ขัดสน
พวกนางพูดกับสามีว่า
“ไปหยิบเหล้ามาให้ฉันหน่อยสิ”
2 พระยาห์เวห์องค์พระเจ้าทรงปฏิญาณ
โดยความบริสุทธิ์ของพระองค์ว่า 
“ดูเถิด วันนั้นจะมาถึงแน่
เป็นวันที่เจ้าจะถูกลากออกไปด้วยขอเกี่ยว
แม้คนสุดท้ายก็จะถูกลากออกไปด้วยเบ็ดตกปลา
(หรือหม้อใส่ปลา)
3 เจ้าจะได้ออกไปตามรอยแตกในกำแพง 
ผู้หญิงแต่ละคนวิ่งตรงไป
และจะถูกลากไปตามทางไปยังฮารโมน
นี่เป็นคำประกาศของพระยาห์เวห์
4 “จงไปยังเบธเอล และทำตัวดื้อดึง 
ดื้อด้านให้พอที่กิลกาล 
จงนำเครื่องบูชามาทุกเช้า 
และสิบลดหนึ่งมาทุก ๆ สามวัน
5  จงถวายขนมปังมีเชื้อเป็นเครื่องบูชาขอบพระคุณ
และอวดเสียงดังเมื่อเจ้าถวายเครื่องบูชาตามความสมัครใจ เพราะคนอิสราเอลชอบทำเช่นนี้!”
พระยาห์เวห์ทรงประกาศดังนั้น 

พระดำรัสถึงผู้หญิงรักสบาย
4:1 แม่วัวแห่งบาชาน คือ หญิงชั้นสูงชาวสะมาเรียที่ใช้ชีวิตอย่างหรูหรา กดขี่คนยากจน ขัดสน พวกเธอไร้น้ำใจ แล้วแถมยังเป็นนายเหนือสามีที่พวกเธอมองเป็นเหมือนทาสของตัวเอง  (อิสยาห์ 3:16-26; 32:9-13). บาชานเป็นพื้นที่ซึ่งมีดินดี ทุ่งหญ้าเขียวขจี แถบภูเขาเฮอร์โมน 

4:2 พระเจ้าทรงปฏิญาณว่า เหตุการณ์ร้ายต่อไปนี้จะเกิดขึ้นกับพวกเขาแน่นอน คือ การถูกลากออกไป ไม่ใช่แค่เดินแถวไปเป็นเชลย  (สำหรับขอเกี่ยว มีบางเล่มแปลว่า  ตะกร้า) อ่านเยเรมีย์ 16:16 จะเห็นว่าเขาถูกตามล่า  จากที่อาโมสกล่าวนี้ น่าจะเป็นการถูกจับใส่ตะกร้าใหญ่ลากไป หรือถูกมัดเชือกต่อ ๆ กันเดินไปจนถึงที่หมาย 

4:3  พวกผู้หญิงจะถูกลากออกไป  บางคนอาจจะตาย และถูกทิ้งศพไว้ตามกำแพง
ไม่ทราบแน่ชัดว่า ฮารโมน อยู่ที่ใด  ภาษาเดิมเขียนไม่เหมือนคำว่าเฮอร์โมน ซึ่งเป็นภูเขาของบาชาน 
แต่นี่คือปลายทางของแม่วัวแห่งบาชาน  ผู้หญิงที่ไร้น้ำใจต่อคนยากจน 

4:4-5 เบธเอลเป็นที่ ๆ ยาโคบฝันถึงบันไดสู่สวรรค์ (ปฐมกาล 28) ส่วนกิลกาลเป็นที่ ๆ อิสราเอลเข้าสุหนัตก่อนที่จะเดินล้อมรอบเมืองเยรีโค (โยชูวา 5:1-9)  แต่แล้วต่อมา กลับกลายเป็นศูนย์กลางการไหว้รูปเคารพของอิสราเอล พระเจ้าทรงกล่าวเย้ยพวกเขาให้ไปที่นั่นและทำบาปต่อพระองค์เพิ่มขึ้น ให้ถวายเครื่องบูชาทุกเช้า ถวายสิบลดทุกสามวันแทนที่จะเป็นทุกสามปี (เฉลยธรรมบัญญัติ  14:28-29) ให้ทำตัวเคร่งครัดต่อการกราบไหว้รูปเทพต่าง ๆ ที่พวกเขาสร้างขึ้นมาและหลงว่าเป็นพระเจ้า
ทรงบอกเขาตรง ๆ ว่า พวกเขาชอบทำตัวเช่นนั้น คือเมื่อกราบไหว้ก็ต้องเบ่ง ให้คนอื่นรู้ว่าตัวเองถวายอะไรเป็นเครื่องบูชาตามสมัครใจที่น่าชื่นชมขนาดไหน   (ขนมปังมีเชื้อนั้นถวายเป็นสันติบูชาตามเลวีนิติ 7:13) 

พระเจ้าทรงลงวินัย
เราได้ทำให้เจ้าไม่มีอะไรกินในทุกเมืองของเจ้า 
ไม่มีอาหารในทุกชุมชน แต่เจ้าก็ยังไม่กลับมาหาเรา
พระยาห์เวห์ทรงประกาศ 
7  เรายับยั้งฝนไว้จากพวกเจ้า
ทั้ง ๆ ที่อีกสามเดือนก็จะต้องเก็บเกี่ยว 
เราส่งฝนมายังเมืองหนึ่ง แต่อีกเมืองไม่มีฝน 
ทุ่งนาผืนหนึ่งมีฝนตก แต่อีกทุ่งที่ไม่มีฝนนั้น
ต้นไม้ก็เหี่ยวแห้ง  
8  ชาวเมืองสองสามเมือง
ระหกระเหินไปยังอีกเมืองเพื่อหาน้ำดื่ม
แต่ก็ไม่พอดื่ม  ถึงอย่างนั้น พวกเจ้าก็ไม่กลับมาหาเรา
” พระยาห์เวห์ทรงประกาศ 

พระเจ้าทรงลงวินัย

4:6 พระเจ้าทรงลงโทษพวกเขาด้วยความอดอยาก (1 พงศ์กษัตริย์  8:37-39 )แต่พวกเขาก็ยังไม่เข้าใจ ไม่กลับใจ ไม่กลับมาหาพระเจ้า ถึงแม้ โมเสสบอกไว้ (เฉลยธรรมบัญญัติ 28:17) อาโมสบอกซ้ำ ก็ยังไม่รับฟัง 

4:7-8 สามเดือนก่อนเก็บเกี่ยว พระเจ้าทรงยับยั้งไม่ให้มีฝน ทรงให้มีที่ ๆ ฝนตก บางที่ไม่มีเลย ทรงบอกสภาพของบ้านเมืองในเวลานั้นชัดเจน  พวกเขารู้อยู่ว่า ฝนแล้งเป็นผลของการไม่เชื่อฟัง ละเมิดบทบัญญัติของพระเจ้า (เฉลยธรรมบัญญัติ 28:22-24)
แต่เขาก็ไม่กลับมาหาพระองค์ 

ภาพการลงโทษ
9 “เราได้โจมตีไร่นาของพวกเจ้า
ด้วยลมร้อนและเชื้อรา 
ฝูงตั๊กแตนมาขย้ำกินต้นไม้ และต้นองุ่น
ทั้งต้นมะเดื่อและต้นมะกอกของพวกเจ้า
แต่เจ้าก็ยังไม่หันกลับมาหาเรา

พระยาห์เวห์ทรงประกาศ 
10 “เราได้ส่งภัยพิบัติมาหาเจ้า
เหมือนกับที่เราทำต่ออียิปต์
เราสังหารคนหนุ่มด้วยดาบ
รวมไปถึงม้าที่เจ้ายึดมา 
เราทำให้ค่ายทหารของเจ้ามีกลิ่นเหม็นจากศพ
คลุ้งปะทะเข้าจมูกของเจ้า
แต่เจ้าก็ยังไม่หันกลับมาหาเรา

พระยาห์เวห์ทรงประกาศ
11 “เราได้โค่นพวกเจ้าบางคนลงไป
เหมือนกับที่เราได้โค่นโสโดมและโกโมราห์ 
เจ้าเป็นเหมือนกิ่งไม้ที่ถูกฉวยออกมาจากกองไฟ
ถึงอย่างนั้นพวกเจ้าก็ยังไม่กลับมาหาเรา

พระยาห์เวห์ทรงประกาศ ดังนั้น
 

ผลที่จะได้รับ
12 “ดังนั้น อิสราเอลเอ๋ย
นี่เป็นสิ่งที่เราจะกระทำต่อเจ้า
และเป็นเพราะเราจะทำกับเจ้าดังนี้
อิสราเอลก็จงเตรียมตัวที่จะพบพระเจ้าของเจ้า!”
13 พระองค์ทรงอยู่ที่นี่
พระองค์ผู้ทรงสร้างขุนเขา
ผู้ทรงสร้างสายลมขึ้นมา
และพระองค์ทรงสำแดงพระดำริของพระองค์แก่มนุษย์
พระองค์ผู้ทรงนำรุ่งอรุณออกมาจากความมืดมิด
พระองค์ผู้ทรงย่างพระบาทบนที่สูงของแผ่นดินโลก
พระนามของพระองค์คือ พระยาห์เวห์ องค์จอมทัพ

ภาพการลงโทษ
4:9 ทั้งลมร้อน เชื้อรา ฝูงแมลง มาทำลายพืชผล ที่พวกเขาควรจะเก็บเกี่ยวได้ ทุกอย่างนี้มาจากพระเจ้าทั้งสิ้น ทรงแจ้งให้เขารับรู้ 

4:10 ยิ่งกว่านั้น พระองค์ทรงให้ศัตรูมาโจมตี พวกเขาพ่ายแพ้ยับเยิน ทหารตาย ศพไม่ได้ฝังมากมาย แต่คนอิสราเอลก็ไม่กลับมาหาพระเจ้า มีอะไรอีกที่พระเจ้าจะทรงทำเพื่อให้เขากลับใจ?

4:11 พระเจ้าทรงทำลายบางเมืองไปแล้ว  ทรงทำให้เมืองเหล่านั้นไม่อาจฟื้นขึ้นมาได้อีก  ทรงทำให้บางคนตายไป  แต่ยังมีบางคนที่พระเจ้าทรงให้รอดอย่างหวุดหวิด   เป็นเพราะพระเมตตาของพระองค์ พวกเขาจึงได้มีชีวิต สร้างครอบครัวและยังไม่สูญไปเหมือนกับชนชาติอื่น ๆ รอบข้าง ทั้งความอดอยาก ความแห้งแล้ว  โรคพืช แมลงลง  ภัยพิบัติแบบอียิปต์ สงคราม ความพ่ายแพ้… เป็นสิ่งที่พระเจ้าทรงให้เกิดขึ้นเพื่อเตือนให้พวกเขากลับมา  แต่.. พวกเขามีใจกระด้าง ดำ มืดเกินกว่าที่จะกลับมาหาพระองค์  


ผลที่จะได้รับ
4:12 พระเจ้าตรัสให้เขาเตรียมตัวที่จะพบพระเจ้า คำ ๆนี้ พระองค์ได้ตรัสครั้งแรกเมื่อพวกเขาจะต้องเตรียมตัวพบพระเจ้าที่จะประทานพันธสัญญาแก่พวกเขาที่ภูเขาซีนาย
(อพยพ 19:11, 15)
4:13 พระเจ้าทรงทบทวนให้รู้ว่า พระเจ้าที่พวกเขาจะต้องพบคือผู้ใด พระองค์ทรงเป็นพระเจ้าทรงฤทธิ์ผู้ทรงเป็นองค์จอมทัพ ทรงยิ่งใหญ่อย่างที่พวกเขาไม่อาจเข้าใจได้

พระคำเชื่อมโยง

อาโมส 4
1* สดุดี 22:12; อาโมส 2:6; สุภาษิต 23:20
2* สดุดี 89:35; เยเรมีย์ 16:16
3* เอเสเคียล 12:5
4* เอเสเคียล 20:39; โฮเชยา 4:15; กันดารวิถี 28:3;
เฉลยธรรมบัญญัติ 14:28
5* เลวีนิติ 7:13; 22:18

6* เยเรมีย์ 5:3
9* ฮักกัย 2:17; โยเอล 1:4, 7
10* สดุดี 78:50
11* อิสยาห์ 13:19
12* เยเรมีย์ 5:22
13* สดุดี 139:2; มีคาห์ 1:3; อิสยาห์ 47:4

อาโมส 3 เหตุใดทรงลงโทษอิสราเอล?

เราตกลงกันมาแล้วในพันธสัญญา
1 โอ อิสราเอลเอ๋ย
จงฟังสิ่งที่พระยาห์เวห์ได้ตรัสต่อว่าพวกเจ้า ต่อว่าเผ่าพันธุ์ทั้งหมดที่เราได้นำออกมาจากอียิปต์  ดังนี้
2 “จากเผ่าพันธุ์ทั้งสิ้นในโลกนี้ 
เจ้าเท่านั้นที่เราได้เลือกไว้  ดังนั้น เราจะลงโทษพวกเจ้า เนื่องจากบาปทั้งสิ้นที่เจ้าได้ทำลงไป
3 คนสองคนจะเดินไปด้วยกัน
โดยไม่ตกลงกันก่อนได้หรือ?

4 สิงโตในป่าจะคำรามลั่นในเมื่อไม่มีเหยื่ออย่างนั้นหรือ?
สิงโตในถ้ำจะร้องขู่ ทั้ง ๆ ที่ยังจับเหยื่อไม่ได้อย่างนั้นหรือ?
5 นกสักตัวจะไปติดกับดักบนพื้นดิน ทั้ง ๆ ที่ไม่มีเหยื่อล่อหรือ?
แล้วกับดักจะลั่นขึ้นมาทั้ง ๆ ที่ไม่มีเหยื่อไปติดอย่างนั้นหรือ?
6 หากมีเสียงแตรดังขึ้นในเมือง  ผู้คนจะไม่ตกใจหรือ?
จะมีหายนะเกิดขึ้นกับเมืองใด ๆ ได้หรือ
หากองค์พระยาห์เวห์ไม่ได้ทรงเป็นผู้กระทำ?

7  แน่ทีเดียว พระยาห์เวห์องค์พระเจ้าจะไม่ทรงทำสิ่งใด โดยไม่ได้เปิดเผยแผนการของพระองค์ ให้แก่เหล่าผู้เผยพระดำรัส ซึ่งเป็นผู้รับใช้ของพระองค์ให้เขารับรู้
8 เมื่อสิงโตคำรามลั่น ใครจะไม่กลัว?  เมื่อพระยาห์เวห์ตรัส ใครจะไม่เผยพระดำรัส?

เราตกลงกันมาแล้วในพันธสัญญา
3:1-3  บางทีคนอิสราเอลและคนยูดาห์อาจคิดว่า พระเจ้าทรงนำพวกเขาออกมาจากอียิปต์ ทรงไถ่พวกเขาแล้ว ไม่มีวันที่พระองค์จะทรงทำลายเขา เขาเป็นชนชาติที่พระองค์ทรงเลือกนี่นา  เขาลึมไปว่า ยิ่งถ้าได้สิทธิพิเศษ การพิพากษาก็จะเข้มงวดขึ้นกว่าคนอื่น ๆ !
แต่พระเจ้าทรงบอกชัดเจนตรงนี้ว่า พระเจ้าจะทรงลงโทษเพราะเขาทำบาป  ถ้าเขาไม่ได้ทำผิดต่อพระองค์ อาโมสคงไม่ต้องมาพูดเรื่องนี้ 
ถ้าเราทำสิ่งใดด้วยกัน แล้วต้องมีการตกลง มีเงื่อนไขมิใช่หรือ? พวกเขาได้ยินคำที่พระเจ้าตรัสชัดว่า จากเผ่าพันธุ์ทั้งหลายในโลก พระเจ้าทรงเลือกเขา การเลือกของพระเจ้านี้มีเพื่อให้เขาสนิทกับพระองค์ รู้จักพระองค์อย่างลึกซึ้ง ไม่ใช่แค่เป็นพระเจ้าอยู่ไกล ๆ 
ในเมื่อมีพันธสัญญากันมาตั้งแต่อับราฮัมจนมาถึงโมเสสที่ได้ให้บทบัญญัติชัดเจน  เขาก็รู้แล้วว่า ควรจะใช้ชีวิตอย่างไร

3:4-6 อาโมสได้บอกพวกเขาว่า ถ้ามีเหยื่อสิงโตจะคำราม ถ้ามีเหยื่อล่อ นกจะไปติดกับดัก   ดังนั้นเมื่อพระเจ้าตรัสด้วยพระพิโรธ พวกเขาจะไม่คิดอะไรเลยหรือ?  พระเจ้าทรงยืนยันว่า ทุกสิ่งที่เกิดขึ้น พระองค์เป็นผู้กระทำ… และทรงเปิดเผยให้คนของพระองค์รู้ก่อน อาโมสยืนยันว่า พระเจ้าตรัสแล้ว .. และเขาเป็นผู้เผยพระดำรัสของพระองค์
ข้อสี่-หก เป็นบทกวีคำคม แบบฮีบรู เพื่อจะสรุปในข้อแปดว่าที่อาโมสมาเผยพระดำรัส ก็เป็นเพราะพระเจ้าตรัส ..

3:7-8 เมื่อสิงโตคำราม ก็ต้องทำให้คนหวาดหวั่น
เมื่อพระเจ้าตรัส คนที่รู้ก็ต้องทำหน้าที่ของเขา สิ่งที่ชัดเจนคือ พระเจ้ามักจะเตือนคนของพระองค์ล่วงหน้าเสมอ ก่อนที่จะมีอะไรร้าย ๆ เกิดขึ้น และเราก็เห็นภาพการเตือนของพระเจ้าในหนังสือผู้เผยพระดำรัสมาโดยตลอด พระเจ้าทรงประสงค์ให้พวกเขาได้เอาใจใส่ต่อพระดำรัสของพระองค์ แต่พวกเขากลับเฉยเมย มองข้ามพระองค์ไป

ลงโทษเพราะอิสราเอลทำบาปใหญ่ 
9 จงร้องประกาศบนป้อมปราการในอัชโดด 
และบนป้อมปราการในแผ่นดินอียิปต์ 
จงเรียกประชาชนให้มาชุมนุมกันบนภูเขาแห่งสะมาเรีย
และให้ดูความสับสนวุ่นวายในเมือง
รวมทั้งการข่มเหงในหมู่ประชาชน  10 “ประชาชนไม่รู้จักการทำสิ่งที่ถูกต้อง” พระยาห์เวห์ทรงประกาศ “แต่ได้สะสมความรุนแรง และความเสียหายไว้ในป้อมปราการของพวกเขา”

11 ดังนั้น พระยาห์เวห์องค์พระเจ้าตรัสว่า
“ศัตรูจะล้อมรอบแผ่นดิน พวกเขาจะทำลายป้อมมั่นคง และปล้นสะดมป้อมปราการของพวกเจ้า”

12 พระยาห์เวห์ตรัสว่า “เหมือนอย่างที่คนเลี้ยงแกะได้คว้าเอาขาสองข้างหรือแค่ใบหูรอดจากปากของสิงโต  คนอิสราเอลที่อาศัยในสะมาเรีย จะได้รับการช่วยกู้ให้รอดแบบเดียวกัน  คือคนเหล่านั้นที่นั่งอยู่ขอบเตียง หรือบนผ้าคลุมเตียงจากดามัสกัส 

13  พวกเจ้าจงฟังและเป็นพยานต่อต้านวงศ์วานยาโคบ” นี่เป็นคำประกาศของพระยาห์เวห์  พระเจ้า พระเจ้าองค์จอมทัพ 

14 “เราจะลงโทษเหล่าแท่นบูชาแห่งเบธเอล ในวันที่เราลงโทษอิสราเอลเพราะบาปทั้งหลายของพวกเขา เชิงงอนที่แท่นบูชาจะถูกเลื่อยออก และหล่นลงบนพื้นดิน 

15 เราจะพังทลายตำหนักฤดูหนาวและตำหนักฤดูร้อน คฤหาสน์ที่ตกแต่งด้วยงาช้าง จะถูกทำลาย และคฤหาสน์ทั้งหลายจะต้องพังพินาศไป” นี่เป็นคำประกาศของพระยาห์เวห์ 

ลงโทษเพราะอิสราเอลทำบาปใหญ่ 
3:9-10 หากเรียกคนในอัชโดด(ชาวฟิลิสเตีย) หรือคนที่อียิปต์ หรือประชาชนให้มาดูที่ภูเขาสะมาเรีย พวกเขาจะเป็นพยานได้ว่า
ในสะมาเรียนั้นวุ่นวาย เต็มด้วยการข่มเหงมากมายขนาดไหน
ไม่มีใครรู้ดีรู้ชั่วเลย ใช้ความโกรธ ความรุนแรงเป็นที่ตั้งในการตัดสินใจ แล้วหากเห็นว่าสะมาเรียชั่วแค่ไหน แลัวพระเจ้าจะทรงอยู่เฉยหรือ?

3:11 เป็นเพราะผู้คนทำร้ายกันเอง คนรวยข่มเหงคนจน ผู้นำกดขี่ประชาชนทั้ง ๆ ที่มีหน้าที่ปกป้องพวกเขา  พระเจ้าทรงบอกชัดว่า  จะมีคนต่างชาติมาล้อมเมืองและปล้นพวกเขา  และในปี  722 ก่อนคริสตศักราช อัสซีเรียได้มาล้อมเมือง ปล้นอย่างเมามัน ทำลายทุกอย่างที่มีค่า

3:12  แต่แล้ว  ภาพที่อาโมสบอกเอาไว้นั้น น่าเสียวไส้ว่าจะรอดได้อย่างไร จะมีใครรอดบ้างหรือ…  เป็นภาพที่บอกว่าช่วยอย่างหวุดหวิดแต่ก็คว้าชีวิตคืนมาไม่ได้ ตายแน่นอน!

3:13 แล้วพระเจ้าก็ตรัสกับคนต่างชาติอย่างอัชโดดและอียิปต์ ให้เป็นพยานถึงสิ่งที่เกิดขึ้น พระเจ้าทรงให้คนต่างชาติมาเป็นพยานถึงการลงโทษของพระเจ้าที่มีต่อคนที่พระเจ้าทรงเลือกไว้! พระเจ้าทรงทำให้พวกเขาถูกเหยียดหยาม และดูหมิ่น นอกเหนือไปจากการถูกทำลาย  

3:14 เบธเอลเป็นเมืองศูนย์กลางแห่งการไหว้รูปเคารพของอิสราเอล พระเจ้าทรงบอกล่วงหน้าว่าจะเกิดอะไรขึ้นกับสิ่งที่พวกเขาหลงใหล เคารพบูชา 

3:15  พระเจ้าจะทรงให้คนต่างชาตินั้นทำลายบ้านหลังที่สองอันงดงามของพวกเขา  ไม่เหลือเลย 

พระคำเชื่อมโยง

อาโมส 3
1* เฉลยธรรมบัญญัติ 7:6; โรม 2:9
6* อิสยาห์ 45:7
7* ยอห์น 15:15
8* กิจการ 4:20
10* เยเรมีย์ 4:22
14* อาโมส 4:4
15* เยเรมีย์ 36:22; ผู้วินิจฉัย 3:20; 1 พงศ์กษัตริย์ 22:39

อาโมส 2 ยูดาห์ อิสราเอลก็ไม่พ้น

1พระยาห์เวห์ตรัสว่า ““เราจะยังไม่เปลี่ยนใจการลงโทษโมอับ เพราะเขาทำบาปครั้งแล้วครั้งเล่า
เขาได้เผากระดูกของกษัตริย์เอโดมจนกลายเป็นผงปูน

2  ดังนั้น เราจะส่งไฟลงมายังโมอับ ไฟนั้นจะเผาผลาญป้อมต่าง ๆ แห่งเคริโอท  โมอับจะตายไปท่ามกลางความวุ่นวาย พร้อมเสียงตะโกนและเสียงแตรเขาแพะผู้

3 เราจะกำจัดผู้พิพากษาจากแผ่นดิน จะประหารเหล่าข้าราชการไปพร้อมกับเขา” พระยาห์เวห์ตรัสดังนั้น 

1:1-2 แม้โมอับจะถูกทำลาย แต่มีคนหนึ่งที่มาจากโมอับและกลายมาเป็นย่าทวดของกษัตริย์ดาวิด นั่นคือนางรูธ
โมอับเป็นชนชาติที่สืบเชื้อสายจากโลทและลูกสาวคนรองของเขา (ปฐมกาล 19:37)
การเผากระดูกจนกลายเป็นผงปูนสำหรับพวกเขาเป็นเรื่องใหญ่ แทนที่จะนำศพไปฝังอย่างสมควร เขากลับแสดงถึงความเกลียดชังอย่างรุนแรงและการไม่มีความเคารพใด ๆ หลงเหลืออยู่    พระเจ้าจะทรงส่งไฟมาผลาญพวกเขา พวกเขาจะพินาศในสงครามนั่นเอง
คนที่พระเจ้าจะทรงลงโทษอย่างรุนแรงคือผู้นำ 
เคริโอทเป็นเมืองสำคัญของโมอับ เป็นที่ตั้งเทพโคโมสซึ่งเป็นเทพประจำชาติ

คำพิพากษาเหนือยูดาห์

4 พระยาห์เวห์ตรัสว่า ““เราจะยังไม่เปลี่ยนใจการลงโทษยูดาห์เพราะเขาทำบาปครั้งแล้วครั้งเล่า
เขาปฏิเสธคำสอนของพระยาห์เวห์ และไม่ได้รักษาบทบัญญัติของพระองค์  คำมุสาที่บรรพบุรุษของพวกเขาติดตามนั้น ทำให้เขาหลงทางไป
 
5 ดังนั้น เราจะส่งไฟมายังยูดาห์ และไฟนั้นจะเผาผลาญป้อมทั้งหลายของเยรูซาเล็ม

2:4-5
ผู้คนได้ฟังคำพิพากษาของพระเจ้าที่มีต่อชนชาติเพื่อนบ้านจาก อาโมส  แล้วในที่สุดพวกเขาก็ได้ยินเองว่า พระเจ้าจะทรงลงโทษที่พวกเขาทำผิดต่อพระองค์เช่นกัน  คำพิพากษาก็มาถึงยูดาห์ ชนชาติอิสราเอลทางใต้
พวกเขาทำอะไรที่ทำให้พระเจ้าพิโรธ? 
ที่สำคัญคือ เขาไม่ฟังคำบัญชา ไม่ทำตามบทบัญญัติโมเสส  แต่หลงไปตามคำโกหกของพวกผู้นำ  และผู้เผยพระดำรัสปลอม
(อิสยาห์ 3:12; 28:15; ,มีคาห์  3:5)  ผู้นำฝ่ายวิญญาณทำให้คนหลงทางไปจากพระเจ้า  ในเมื่อพวกเขาทำบาป นครเยรูซาเล็มที่พวกเขาเชิดชูจะถูกเผา ซึ่งเกิดขึ้นจริงในเวลาต่อมาเมื่อเนบูคัดเนสซาร์เข้ามาบุกและกวาดคนไปเป็นเชลย

คำพิพากษาเหนืออิสราเอล
6   พระยาห์เวห์ตรัสว่า “เรายังไม่เปลี่ยนใจการลงโทษอิสราเอลเพราะเขาทำบาปครั้งแล้วครั้งเล่า(สามครั้ง สี่ครั้ง) เพราะเขาได้ขายคนเที่ยงธรรมแลกกับเงิน และคนที่ขัดสนแลกกับรองเท้าเพียงคู่เดียว
 
7  เขาได้เหยียบย่ำศีรษะของคนยากจนราวกับเดินย่ำฝุ่น และขัดขวางความยุติธรรมกับคนที่ถูกข่มเหง
พ่อกับลูก เข้าหาผู้หญิงคนเดียวกัน เป็นการดูหมิ่นพระนามบริสุทธิ์ของเรา
8 พวกเขานอนลงข้างแท่นบูชาทุกแห่ง โดยยังสวมเสื้อผ้าที่ยึดมาเป็นประกัน และในวิหารเทพของเขา เขาก็ดื่มเหล้าองุ่นที่ยึดมาเป็นค่าปรับ

2:6-8 อิสราเอลกับยูดาห์แยกกันมากว่าสองร้อยปีแล้ว  และมีการรบพุ่งกันเนือง ๆ  ( 1 พงศ์กษัตริย์ 14:30; 15:7, 16-21; 2    พงศ์กษัตริย์ 14:8-14) จึงมีความรู้สึกเป็นศัตรูต่อกันทั้ง ๆ ที่เป็นชนชาติเดียวกัน พระเจ้าทรงแยกความผิดของทั้งสอง

เหตุผลที่พระเจ้าจะทรงลงโทษอิสราเอลนั้นชัดเจน อาโมสได้บรรยายความผิดของอิสราเอลอย่างชัดเจน ที่สำคัญพวกเขาทำร้ายพี่น้องของตนเอง ชนชาติของตนเอง
-พวกเขาค้ามนุษย์ ! เขาขายคนเที่ยงธรรมให้เป็นทาส คนยากจนก็เช่นกันไม่ยอมให้เวลาที่คนเหล่านั้นจะหาเงินมาไถ่ถอน
-เขาดูหมิ่นเหยียบย่ำ คนยากจน (อิสยาห์ 3:15) ราวเดินย่ำฝุ่นคือ เขาจะเอาทุกอย่างทั้งที่ดิน บ้าน ของคนยากจนที่เป็นหนี้เขา เอาแม้กระทั่งฝุ่นบนศีรษะของพวกเขา!!
-ไม่ยอมช่วยคนถูกข่มเหง
-เขาทำผิดทางเพศ เป็นการดูหมิ่นพระนามบริสุทธิ์ ทำให้ผู้คนไม่ได้มองเห็นว่าพระเจ้าทรงอยู่สูงส่ง บริสุทธิ์
-การประกันเสื้อผ้านั้น เมื่อคนเอาเงินมาคืน เขาควรจะคืนเสื้อผ้าในวันนั้น แต่กลับเอาไปสวมใส่ทำสิ่งน่าขยะแขยง แทนที่คนยากจนนั้นจะใช้คลุมตัวยามค่ำที่หนาวเหน็บ (อพยพ 22:25-27)   
-พวกเขายังดื่มเหล้าองุ่นที่ขโมยมาจากคลังซึ่งเป็นเหล้าองุ่นที่ประชาชนจ่ายเป็นภาษี เขานอนทำสิ่งน่าชังข้างแท่นบูชา ทำสิ่งน่ารังเกียจในวิหารเทพที่พระเจ้าทรงชัง
ทั้ง ๆ ที่พวกเขารู้จักพระบัญญัติของพระเจ้าแต่เขาไม่ใส่ใจที่จะรักษาเลย​

9 “เป็นเราเองที่ได้ทำลาย ชนอาโมไรต์ต่อหน้าต่อตา ขณะที่อิสราเอลบุกเข้าไปพวกเขาสูงตระหง่านดั่งต้นสนซีดาร์ และแข็งแรงราวต้นโอ๊ก  เราได้ทำลายผลซึ่งอยู่ข้างบน และรากซึ่งอยู่ด้านล่าง 
10  และเราพาพวกเจ้าออกมาจากแผ่นดินอียิปต์  นำเจ้าผ่านถิ่นกันดารตลอด 40 ปี  เพื่อเจ้าจะได้ครอบครองดินแดนของชาวอาโมไรต์ 

2:9-10 ชนอาโมไรต์เป็นคนที่อยู่ในดินแดนคานาอัน มีกษัตริย์ ที่เข้มแข็งมาก อาโมสได้บอกว่า เขาเป็นคนตัวโต ตัวใหญ่แข็งแรงมาก และพระเจ้าทรงทำลายพวกเขาอย่างสิ้นเชิง พระเจ้าทรงเอาชนะเขาโดยไม่เหลือ พระเจ้าประทานดินแดนนี้ให้อิสราเอล คนของพระองค์ที่จะต้องทำหน้าที่เป็นพระพรแก่ประชาชาติ
ข้อสิบนี้พระเจ้ากำลังตรัสว่า พระองค์ทรงไถ่เขาออกมาจากการเป็นทาส ทรงซื่อตรงต่อพวกเขาอย่างที่ทรงสัญญาไว้กับอับราฮัม พระองค์ทรงเอาเขาออกมาจากถิ่นกันดาร คือที่ ๆ ไม่มีอะไรเลยทรงนำพวกเขาสี่สิบปี จากสถานที่ซึ่งมีแต่ความว่างเปล่า มายังดินแดนที่สมบูรณ์ ที่ ๆ มั่นคง ไม่ต้องพเนจร เร่ร่อนอีกต่อไป

11  เราได้ตั้งลูกชายของบางคนให้เป็นผู้เผยพระดำรัส และชายหนุ่มบางคนให้เป็นนาศีร์  โอ อิสราเอลเอ๋ย  นี่คือเรื่องจริงใช่ไหม?”  องค์พระยาห์เวห์ทรงประกาศ 
12 “แต่เจ้ากลับบังคับให้นาศีร์ดื่มเหล้าองุ่น
และยังสั่งผู้เผยพระดำรัสว่า “อย่าเผยพระดำรัส”
13 ดูเถิด เรากำลังจะขยี้เจ้าในที่ของเจ้า
เหมือนเกวียนที่บรรทุกข้าวเต็มบดขยี้ข้าว”
14 แม้แต่คนที่ว่องไวก็จะหนีไม่ทัน
คนที่แข็งแกร่งไม่อาจสู้ได้ด้วยกำลังของตน
คนที่กล้าหาญไม่สามารถเอาชีวิตรอดได้ 
15 นักแม่นธนูไม่อาจยืนหยัดได้
คนที่ขาว่องไวรวดเร็วไม่อาจรักษาตัวเองไว้ได้
และคนที่ขี่ม้าจะเอาชีวิตไม่รอด 
16 แม้นักรบที่กล้าหาญที่สุด
ยังต้องเปลือยกายหนีออกไปในวันนั้น”
พระยาห์เวห์ทรงประกาศ

 2:11-13 พระเจ้าจะทรงนำให้บางคนเป็นผู้เผยพระดำรัสของพระเจ้า และบางคนเป็นนาศีร์ ซึ่งเป็นคนที่จะไม่ตัดผม ไม่ดื่มเหล้าองุ่น จะใช้ชีวิตอุทิศแด่พระเจ้า  ไม่ยอมรับสิ่งใดที่ต่อต้านพระทัยของพระเจ้า และจะเชื่อฟังพระองค์ แต่อิสราเอลกลับไม่ยอมฟังคนเหล่านี้ ไม่ยอมฟังพระดำรัสของพระเจ้าที่ผ่านคนเหล่านี้  บังคับให้นาศีร์ทำผิดต่อพระเจ้า บังคับให้ผู้เผยพระดำรัสปิดปาก  การลงโทษที่จะลงมานั้น จะทำให้พวกเขาพังพินาศ เหมือนข้าวที่ถูกขยี้จนแหลกละเอียด 

2:14-16 ในวันที่พระเจ้าทรงพิพากษา  ไม่มีใครจะหนีพ้นไปได้ คนที่เก่งที่สุดในแต่ละด้าน  กองทัพที่แข็งแกร่งยังหนีไม่รอด แล้วคนที่เหลือจะเป็นอย่างไร 

พระคำเชื่อมโยง

อาโมส 2
1* เศฟันยาห์ 2:8-11; 2 พงศ์กษัตริย์ 3:26-27
2* เยเรมีย์ 48:24, 41
3* กันดารวิถี 24:17
4* โฮเชยา 12:2; เลวีนิติ 26:14; เยเรมีย์ 16:9; เอเสเคียล 20:13, 16, 18
5* โฮเชยา 8:14

6* 2 พงศ์กษัตริย์ 17:7-18; 18:2; อิสยาห์ 29:21; อาโมส 4:1; 5:11; 8:6
7* อาโมส 5:12; เอเสเคียล 22:11; เลวีนิติ 20:3
8* 1โครินธ์ 8:10; อพยพ 22:26
9* กันดารวิถี  2:25; เอเสเคียล 11:3; มาลาคี 4:1

10* อพยพ 12:51; เฉลยธรรมบัญญัติ 2:7
11* กันดารวิถี 12:6; 6:2-3
12* อิสยาห์ 30:10
13* อิสยาห์ 1:14
14* เยเรมีย์ 46:6; สดุดี 33:16

อาโมส 1 พิพากษาเมืองต่าง ๆ

1 ถ้อยคำของอาโมสผู้เป็นหนึ่งในผู้เลี้ยงแกะ
จากเมืองเทโคอา  เป็นสิ่งที่เขาเห็น ซึ่งเกี่ยวข้องกับอิสราเอลสองปีก่อนที่จะเกิดแผ่นดินไหว
ในรัชกาลอุสซียาห์ กษัตริย์แห่งยูดาห์
และเยโรโบอัม บุตรเยโฮอาช เป็นกษัตริย์แห่งอิสราเอล

 2 เขากล่าวว่า“องค์พระยาห์เวห์ ทรงเปล่งพระสุรเสียงดั่งสิงห์คำรามจากศิโยน ทรงเปล่งพระสุรเสียงจากเยรูซาเล็ม  ทุ่งหญ้าของคนเลี้ยงแกะทั้งหลายก็แห้งไป และยอดเขาคารเมลก็แห้งไปด้วย”

1:1. อาโมสเป็นคนเลี้ยงแกะและดูแลสวนมะเดื่อ(7:14-15)จากเมืองโทโคอาซึ่งอยู่ทางใต้ของประเทศ อยู่ทางใต้ของเยรูซาเล็มไป 16 กิโลเมตร แต่พระเจ้าทรงส่งเขาไปทางเหนือเพื่อเตือนให้ผู้นำอิสราเอล และประชาชนกลับใจใหม่   จากที่เขาบอกว่า เขากล่าวพระดำรัสของพระเจ้าสองปีก่อนที่จะเกิดแผ่นดินไหว

เขาเป็นคนในรัชกาลอุสซียาห์ (792-740 ปีก่อนคริสตศักราช) ซึ่งเป็นกษัตริย์ที่ปกครองดี และนำความเจริญมาให้ยูดาห์ทางใต้เป็นอย่างมาก ส่วนกษัตริย์ที่ปกครองทางเหนือนั้นคือเยโรโบอัม (793-753 ปีก่อนคริสตศักราช) เป็นกษัตริย์ที่ส่งเสริมการไหว้รูปเคารพในหมู่ผู้นำและประชาชน  ในรัชกาลนี้ มีความมั่งคั่งมาก สะมาเรียเป็นเมืองหลวง  แต่ถึงอย่างนั้นชาวนาก็ยากจน และยากลำบากมาก  คนชั้นสูง ผู้นำต่างให้ยืมเงิน เมื่อพวกเขาไม่มีจะคืน ก็จับคนยากจนเหล่านี้มาเป็นทาส ยึดที่ดินของพวกเขาไปด้วย 

อาโมสเป็นผู้เผยพระดำรัสรุ่นเดียวกับ โฮเชยา อิสยาห์ มีคาห์ 

1:2 เมื่อพระเจ้าตรัส พระองค์ไม่ได้ตรัสเบา ๆ เตือนเล็กน้อย แต่พระองค์ทรงตรัสด้วยพระพิโรธ  ใครก็ตามที่ได้ยินเสียงของพระองค์จะเป็น เหมือนอย่างทุ่งหญ้า และต้นไม้เขียวขจีบนภูเขา คือจะเหี่ยวแห้งไป

คำพิพากษามายังเพื่อนบ้านของอิสราเอล  1:3-2:16
3 พระยาห์เวห์ตรัสว่า “เราจะยังไม่เปลี่ยนใจการลงโทษดามัสกัส เพราะเขาได้เหยียบย่ำกิเลอาดด้วยเลื่อนคราดเหล็กสามครั้ง สี่ครั้งแล้ว 
4 ดังนั้น เราจะส่งไฟมาเผาผลาญราชวังของฮาซาเอล  และจะเผาไหม้ป้อมทั้งหลายของเบนฮาดัด 
5  เราจะทำลายประตูเมืองดามัสกัส
และกำจัดผู้ปกครองซึ่งอยู่ในหุบเขาอาเวน
รวมทั้งผู้ที่ถือคทาในเบทเอเดน 
ประชาชนในอารัมจะถูกกวาดไปเป็นเชลยที่เมืองคีร์”
พระยาห์เวห์ตรัสดังนั้น 

1:3-5 เมืองแรกที่พระเจ้ากล่าวถึงคือดามัสกัสซึ่งอยู่ในซีเรีย พวกเขาเข้ามาบุกเมืองกิเลอาดทางตะวันออกของทะเลกาลิลี  พวกเขาใช้วิธีการใช้เลื่อนเหล็กเข้ามา ซึ่งมีความหมายว่า ถอนรากถอนโคนกิเลอาดเลย  
ฮาซาเอล และเบนฮาดัดนั้นเป็นชื่อของกษัตริย์เมืองดามัสกัส 
คำว่าทำผิดสามครั้ง สี่ครั้ง คือเป็นการทำผิดต่อพระเจ้าซ้ำแล้วซ้ำเล่า จึงต้องรับโทษ

หุบเขาอาเวน คือหุบเขาแห่งความชั่วร้าย
เบทเอเดน คือบ้านแห่งความหรรษา อาโมสพูดสองแห่งนี้ให้คล้องจองกัน
ประชาชนในอารัม คือในซีเรีย
เมืองที่ทิกลัท ปีเลเสอร์ ที่ 3กษัตริย์อัสซีเรียได้จับคนชาวซีเรีย (หรืออารัม)ส่งไปเป็นเชลยคือเมืองคีร์ (ไม่ทราบแน่ว่าอยู่ที่ใด แค่ว่าเป็นเมืองในซีเรีย ดู 2 พงศ์กษัตริย์ 16:7-9)

6 พระยาห์เวห์ตรัสว่า
“เราจะยังไม่เปลี่ยนใจการลงโทษกาซา เพราะเขาทำบาปครั้งแล้วครั้งเล่า(สามครั้ง สี่ครั้งแล้ว  ) เพราะพวกเขากวาดต้อนคนทั้งชุมชนออกไปมอบให้แก่เอโดม  
7 ดังนั้นเราจะส่งไฟลงมาเผากำแพงเมืองกาซา และไฟนั้นจะเผาผลาญป้อมทั้งหลายของเมือง

8 เราจะกำจัดผู้ปกครองของอัชโดด
และคนที่ถือคทาจากอัชเคโลน
เราจะหันมือของเรามาสู้กับเอโครน
และคนที่เหลือของฟีลิสเตียจะพินาศไป”
พระยาห์เวห์ตรัสดังนั้น   


1:6-7  เมืองกาซา เป็นเมืองหนึ่งของชาวฟีลิสเตีย (อัชโดด อัชเคโลน และเอโครน)ไปกวาดต้อนคนตามหมู่บ้านต่าง ๆ ส่งต่อให้เอโดม เอาไปเป็นทาส   พระเจ้าจะทรงเผาเมืองกาซาและปัอมแข็งแรงทั้งหมดของเขา 

1:8 เมืองอัชโดด อัชเคโลน และเอโครน เป็นเมืองของพวกฟีลิสเตียเช่นเดียวกัน  พระเจ้าจะไม่ให้มีคนเหลืออยู่ 


9 พระยาห์เวห์ตรัสว่า “ “เราจะยังไม่เปลี่ยนใจการลงโทษไทระ เพราะเขาทำบาปครั้งแล้วครั้งเล่า (สามครั้ง สี่ครั้งแล้ว  ) เพราะเขาได้มอบคนทั้งชุมชนซึ่งเป็นเชลยให้กับเอโดม โดยไม่คำนึงถึงสัญญาไมตรีอย่างพี่น้องที่มีต่อกัน
 
10  ดังนั้น เราจะส่งไฟลงมาเผากำแพงเมืองไทระ  และไฟนั้นจะเผาผลาญป้อมเมืองทั้งหลาย”

1:9-10 ไทระซึ่งอยู่ทางเหนือ ริมทะเลเมดิเตอร์เรเนียน เป็นของชาวฟีนิเชีย เคยทำสัญญาพี่น้องกับอิสราเอลเพื่อทำการค้าร่วมกัน  แต่แล้ว พวกเขาก็ได้ขายคนอิสราเอลเหล่านี้ไปเป็นทาสยังเอโดม  พวกเขายังปล้นสะดมเมืองต่าง ๆ โดยไม่สนใจว่าตนเองได้ทำสัญญาไว้แล้ว 

11 พระยาห์เวห์ตรัสว่า ““เราจะยังไม่เปลี่ยนใจการลงโทษเอโดม เพราะเขาทำบาปครั้งแล้วครั้งเล่า (สามครั้ง สี่ครั้งแล้ว)
เพราะเขาได้ไล่ล่าพี่น้องของเขาด้วยดาบ ไม่มีความเมตตาในใจของเขา  ใจของเขามีแต่ความโกรธพลุ่งพล่านไม่หยุดหย่อน และเขาเก็บโทสะไว้อย่างไม่จบสิ้น
12 ดังนั้นเราจะส่งไฟลงมาเผาเทมาน และจะเผาผลาญป้อมแห่งโบสราห์”

1:11-12 เราจะรู้จักเอโดมได้ดีขึ้น โดยไปอ่านจากโอบาดีย์ว่าพวกเขาเป็นคนอย่างไร ในข้อนี้ พระเจ้าจะทรงลงโทษเขาเพราะพวกเขาไม่เมตตาใคร มีแต่ความโกรธ โหดเหี้ยมต่อผู้อื่น  พระเจ้าทรงสัญญาว่าจะเผาเทมาน และจะเผาผลาญป้อมแห่งโบสราห์ซึ่งเป็นเมืองสำคัญของเอโดม”
เราจำเทมานได้ไหม เขาเป็นหลานของเอซาว (ปฐมกาล 36:11) เมืองเทมานตั้งชื่อตามเขาคนนี้ ส่วนเมืองโบสราห์อยู่ทางเหนือขึ้นไป
เอโดมเป็นเหมือนพี่น้องกับอิสราเอลเพราะเขาเป็นลูกหลานของเอซาว ส่วนอิสราเอลและยูดาห์เป็นลูกหลานของยาโคบ 

13 องค์พระยาห์เวห์ตรัสว่า “เราจะไม่เปลี่ยนใจการลงโทษอัมโมนเพราะเขาทำบาปครั้งแล้วครั้งเล่า
เขาได้ผ่าท้องพวกผู้หญิงที่หญิงมีครรภ์ในกิเลอาด เพื่อขยายเขตแดนของตน 

14  ดังนั้นเราจะส่งไฟมายังกำแพงเมืองรับบาห์ และมันจะเผาผลาญป้อมต่าง ๆ ของเมือง
จะมีเสียงร้องตะโกนในวันสงคราม และจะมีลมพัดอย่างรุนแรงในวันที่มีพายุจัด

15  เหล่ากษัตริย์และเจ้าชายทั้งหลายจะตกไปเป็นเชลยพร้อม ๆ กัน”  พระยาห์เวห์ตรัสดังนั้น 

1:13-15  อัมโมนซึ่งอยู่ทางตะวันออกก็ไม่ได้พ้นจากการพิพากษาลงโทษของพระเจ้า พวกเขาทำสิ่งที่ร้ายกาจในสงคราม เขาไม่ให้เด็กมีโอกาสเกิด  ผ่าท้องหญิงมีครรภ์อย่างโหดเหี้ยม  พวกเขาทำเพื่อจะฆ่าล้างเผ่าพันธุ์อิสราเอล
พระเจ้าจะทรงส่งไฟมาเผาพวกเขา  และวันนั้นจะมีลมกระพือขึ้นเพื่อส่งให้ไฟแรงขึ้น โดยที่พวกผู้นำจะกลายเป็นเชลยไปพร้อมกัน
รับบาห์เป็นเมืองหลวงของอัมโมน 

พระคำเชื่อมโยง

อาโมส 1
1* 2 พงศ์กษัตริย์ 3:4; อาโมส 7:14; 2 ซามูเอล 14:2; 2 พงศาวดาร 26:1-23; อาโมส 7:10; เศคาริยาห์ 14:5
2* โยเอล 3:16; 1 ซามูเอล 25:2
3* อิสยาห์ 8:4; 17:1-3; 2 พงศ์กษัตริย์ 10:32-33

4* เยเรมีย์ 49:27; 51:30; 2 พงศ์กษัตริย์ 6:24
5* เยเรมีย์ 51:30
6* เยเรมีย์ 47: 1,5
7* เยเรมีย์ 47:1
8* เศฟันยาห์ 2:4; สดุดี 81:14; เอเสเคียล 25:16

9* อิสยาห์ 23:1-18
11* อิสยาห์ 21:11; โอบาดีย์ 10-12
12* โอบาดีย์ 9_10
13* เอเสเคียล 25:2
14* เฉลยธรรมบัญญัติ 3:11; อาโมส 2:2
15* เยเรมีย์ 49:3




บรรณานุกรม ของอาโมส
HCSB Study Bible: God’s word for life; Nashville , Tennessee
The ESV Macarthur Study Bible, Crossway, Wheaton, Illinois, 2010
Net Bible.org
The Nelson Study Bible