Category: พันธสัญญาเดิม

1 คนชั่วร้ายหนีไปทั้ง ๆ ที่ไม่มีใครไล่ล่า
แต่คนเที่ยงธรรมนั้นกล้าหาญดั่งราชสีห์
2 เมื่อมีการกบฏก็มีผู้นำเกิดขึ้นหลายคน
แต่คนที่มีความเข้าใจและความรู้จะช่วยให้แผ่นดินนั้น สุขสงบ
3 ผู้นำที่ยากจนอาจจะบีบคั้นคนยากจนด้วยกัน
เป็นเหมือนฝนตกหนักที่ทำลายไร่นาจนไม่มีผลผลิต
4 คนที่ละทิ้งบัญญัติไปเท่ากับเขาสรรเสริญคนชั่วร้าย
แต่คนที่รักษาบัญญัติต่อต้านคนชั่ว
5 คนชั่วร้ายไม่เข้าใจความยุติธรรมเลย
แต่คนที่แสวงหาพระยาห์เวห์จะเข้าใจอย่างถ่องแท้
6 เป็นคนยากจนที่เดินไปอย่างซื่อตรง
ดีกว่าเป็นคนมั่งคั่งที่คดโกงไปตามทาง
7 ลูกชายที่มีความเข้าใจจะรักษาบัญญัติ
แต่การเป็นมิตรกับคนละโมบทำให้พ่อต้องขายหน้า
8 คนที่เพิ่มความมั่งคั่งให้กับตัวเอง
ด้วยการเก็บดอกเบี้ยและโก่งราคานั้น
เท่ากับกำลังเก็บสะสมไว้ให้กับคนที่เมตตาต่อคนยากจน

9 คนที่ไม่ยอมฟังบัญญัตินั้น
คำอธิษฐานของเขาเป็นที่น่าชัง
10 คนที่นำพาคนเที่ยงธรรมไปทางชั่ว
จะตกลงไปในหลุมดักของเขาเอง
แต่คนที่ไร้ตำหนิจะได้รับสิ่งดีเป็นมรดก
11 คนที่ร่ำรวยมักรู้สึกว่าตนเองเป็นคนฉลาด
แต่คนยากจนที่มีวิจารณญาณจะรู้จักเขาอย่างทะลุปรุโปร่ง
12 เมื่อคนเที่ยงธรรมได้ชัยชนะ ใคร ๆ ก็ชื่นชมยินดี
แต่เมื่อคนชั่วร้ายมีอำนาจ ใคร ๆ ก็หลบซ่อนตัว
13 คนที่ปกปิดความบาปของเขาจะไม่รุ่งเรือง
แต่คนใดที่สารภาพและละทิ้งบาปของตนจะได้รับพระเมตตา
14 ความสุขเป็นของคนที่ยำเกรงพระเจ้าเสมอ
แต่คนที่มีใจแข็งกระด้างจะตกอยู่ในสถานการณ์ลำบาก
15 คนชั่วที่ปกครองเหนือคนยากจน
ก็เป็นเหมือนสิงโตที่กำลังคำรามหรือ หมีที่กำลังรี่เข้าใส่

16 ผู้นำที่กดขี่ประชาชนเป็นคนขาดปัญญา
แต่คนที่เกลียดผลประโยชน์ซึ่งได้มาด้วยการคดโกง จะมีชีวิตยืนนาน
17 คนที่มีความผิดติดตัวเพราะฆ่าผู้อื่นจะหนีไปจนวันตาย
ขออย่าให้มีใครช่วยเขาเลย
18 คนที่เดินในความเที่ยงตรงจะปลอดภัย
แต่คนที่คดในข้องอในกระดูกจะล้มลงอย่างฉับพลัน
19 คนที่ทำไร่ไถนาในผืนดินของตนจะมีอาหารอย่างเหลือเฟือ
แต่คนที่มัวติดตามความฝันจะได้พบกับความยากจน
20 คนที่ซื่อตรงจะรับพระพรมากมาย
แต่คนที่รีบด่วนตามหาความมั่งคั่ง จะโดนลงโทษเป็นแน่
21 การแสดงความลำเอียงออกมานั้น ไม่ดีเลย
เพราะคน ๆ หนึ่งอาจทำความผิดเพียงเพื่อแลกขนมปังชิ้นเดียว

22 คนตระหนี่วิ่งรี่ตามความมั่งคั่ง
โดยไม่รู้ว่าความขัดสนจะตามเขาจนทัน
23 คนที่ตักเตือนผู้อื่นนั้น
ในที่สุดเขาจะได้รับความชื่นชมมากกว่าคนที่ใช้ปากสอพลอ
24 คนที่ปล้นพ่อและแม่ของเขา แล้วกล่าวว่า
“ไม่ผิดสักหน่อย” เป็นสหายของคนที่คอยทำลาย
25 คนละโมบจะยั่วยุให้เกิดการทุ่มเถียง
ส่วนคนที่วางใจในพระยาห์เวห์จะเจริญรุ่งเรืองขึ้น
26 คนที่วางใจตัวเองเป็นคนโง่
แต่คนที่เดินในทางแห่งปัญญาจะปลอดภัย
27 คนที่ยื่นให้แก่คนยากจนจะไม่มีวันขัดสนเลย
แต่คนที่ปิดตาของตนจะรับคำสาปแช่งมากมาย
28 เมื่อคนโหดร้ายได้อำนาจ ประชาชนก็ต้องหลบซ่อน
แต่เมื่อพวกเขาพินาศ เท่ากับเป็นการเพิ่มจำนวนคนเที่ยงธรรม

1* สดุดี 53:5
3* มัทธิว 18:28
4* สดุดี 49:18; 1 พงศ์กษัตริย์ 18:18
5* สดุดี 92:6; ยอห์น 17:17
9* สุภาษิต 15:8
10* สุภาษิต 26:27; มัทธิว 6:33
12* สุภาษิต 11:10; 29:2

13* สดุดี 32:3-5
15* 1 เปโตร 5:8; มัทธิว 2:16
16* ปัญญาจารย์ 10:16
17* ปฐมกาล 9:6
19* สุภาษิต 12:11; 20:13
20* 1 ทิโมธี 6:9
21* สุภาษิต 18:5; เอเสเคียล 13:19

22* สุภาษิต 21:5
23* สุภาษิต 27:5-6
24* สุภาษิต 18:9
25* สุภาษิต 13:10; 1 ทิโมธี 6:6
26* สุภาษิต 3:5
27* เฉลยธรรมบัญญัติ 15:7
28* โยบ 24:4

1 อย่าคุยอวดถึงวันพรุ่งนี้
เพราะเจ้าไม่รู้ว่าวันหนึ่ง ๆ จะมีอะไรเกิดขึ้นบ้าง
2 จงให้คนอื่นชมเชยเจ้า อย่าให้ออกมาจากปากของเจ้าเอง
ให้มาจากคนอื่นไม่ใช่จากริมฝีปากของเจ้า
3 หินก็หนัก และทรายก็หนัก
แต่การยั่วโทสะจากคนโง่ยังหนักกว่าทั้งสองสิ่งนี้
4 ความเกรี้ยวกราดนั้นโหดร้าย
และความโกรธเป็นเหมือนน้ำที่ถาโถมเข้ามา
แต่ใครจะทนความอิจฉาริษยาได้เล่า?
5 ที่จะตักเตือนกันอย่างเปิดเผย
ยังดีกว่าความรักที่ซ่อนเอาไว้
6 บาดแผลจากเพื่อนนั้นไว้ใจได้แน่
แต่จูบของศัตรูเป็นเรื่องหลอกลวง
7 สำหรับคนที่ท้องอิ่มเสมอยังรังเกียจแม้น้ำผึ้ง
แต่สำหรับคนที่หิวโหย สิ่งที่ขมก็กลับหวาน

8 คนที่หนีหายไปจากบ้านของตนเอง
เป็นเหมือนนกที่เร่ร่อนออกไปจากรังของมัน
9 น้ำมันและน้ำหอมนำความชื่นใจมาให้
และเพื่อนที่เอื้อเฟื้อเอาใจใส่ก็เป็นกำลังใจ
10 อย่าละทิ้งเพื่อนของเจ้าหรือเพื่อนของพ่อเจ้า
และเมื่อทุกข์ยากก็อย่าไปที่บ้านของพี่น้องเจ้า
เพราะเพื่อนบ้านที่อยู่ใกล้ก็ดีกว่าพี่น้องที่อยู่ห่างไกล
11 ลูกเอ๋ย จงเป็นคนฉลาด และนำความยินดีมาให้ใจของพ่อ
เพื่อว่าเราจะตอบคนที่เข้ามาสบประมาทได้
12 คนที่ฉลาดรอบคอบเห็นอันตรายแล้วก็หลบซ่อนตัว
แต่คนที่โง่เขลาจะเดินต่อไปและเผชิญกับผลที่ตามมา
13 จงยึดเสื้อผ้าของคนที่ไปค้ำประกันให้คนแปลกหน้า
ยึดเอาไว้เป็นมัดจำเมื่อเขาค้ำประกันหญิงเสเพล
14 หากคนหนึ่งออกไปอวยพรเพื่อนบ้านเสียงดังตอนเช้าตรู่
จะถูกมองว่า คำนั้นเป็นคำสาปแช่ง

15 ฝนที่ตกพรำ ๆ ในวันฟ้าครื้ม
เป็นเหมือนหญิงที่ชอบหาเรื่องวิวาท
16 การจะไปห้ามให้หยุด
ก็เหมือนห้ามลมหรือกอบน้ำมันด้วยมือขวา
17 เหล็กเอามาลับเหล็กได้เช่นไร
คนเราก็ลับกันและกันให้เฉียบคมได้เช่นนั้น
18 คนที่ดูแลต้นมะเดื่อจะได้กินผลของมัน
และคนที่ดูแลเจ้านายของเขาจะได้รับคำชมเชย
19 เหมือนอย่างที่น้ำสะท้อนให้เห็นใบหน้า
จิตใจของคนก็สะท้อนให้เห็นตัวตนของเขาอย่างนั้น
20 แดนคนตาย และแดนพินาศไม่เคยอิ่ม
สายตาของมนุษย์ก็ไม่เคยอิ่มเช่นกัน
21 เบ้าหลอมนั้นมีไว้สำหรับแร่เงินและเตาถลุงมีไว้เพื่อทองคำ
แต่คน ๆ หนึ่งถูกทดสอบจากคำชมที่เขาได้รับ

22 แม้เจ้าจะบดขยี้คนโง่ราวกับตำข้าวด้วยสากกับครก
ถึงกระนั้น ความเขลาก็ยังไม่ออกไปจากตัวเขา
23 จงมั่นใจว่า ตนเองรู้สภาพของฝูงแพะแกะเป็นอย่างดี
และเอาใจใส่ต่อฝูงสัตว์ของเจ้า
24 เพราะความมั่งคั่งนั้นไม่ยั่งยืน
และมงกุฎก็ไม่ได้ยืนยงอยู่ทุกชั่วอายุคน
25 เมื่อเก็บฟางออกไป ก็มีต้นใหม่งอกขึ้นมา
และจะมีการเก็บเกี่ยวธัญพืชจากเนินเขา
26 ลูกแกะจะให้ขนของมันแก่เจ้าเพื่อทอเป็นเสื้อผ้า
และเจ้าจะได้เงินซื้อที่ดินทำไร่จากแพะของเจ้า
27 เจ้าจะมีนมแพะไว้กินอย่างเหลือเฟือ
มีอาหารสำหรับครอบครัว และอาหารสำหรับสาวใช้ของเจ้า

1* ยากอบ 4:13-16
2* สุภาษิต 25:27
4* 1 ยอห์น 3:12
5* สุภาษิต 28:23
6* มัทธิว 26:49

10* สุภาษิต 17:17; 18:24
11* สุภาษิต 10:1; 23:15-26
12* สุภาษิต 22:3
15* สุภาษิต 19:13
18* 1โครินธ์ 3:8; 9:7-13

20* ฮาบากุก 2:5; ปัญญาจารย์
1:8; 4:8
21* สุภาษิต 17:3
22* เยเรมีย์ 5:3
23* สุภาษิต 24:27
25* สดุดี 104:14

1 เกียรติยศไม่เหมาะกับคนโง่เขลา
เหมือนกับหิมะในฤดูร้อน หรือฝนในฤดูเก็บเกี่ยว
2 คำสาปแช่งที่ไม่มีเหตุจะหายไป
เหมือนอย่างนกกระจอกกระพือปีกหรือนกนางแอ่นบินไปมา
3 แส้มีสำหรับม้า บังเหียนมีไว้ให้ลา
และไม้เรียวสำหรับหลังของคนโง่!
4 อย่าตอบคนโง่ตามความเขลาของเขา
มิฉะนั้นเจ้าจะเป็นเหมือนกับเขา
5 ถ้าเจ้าตอบคนโง่ตามความเขลาของเขา
เขาจะคิดว่าตนเองเป็นคนฉลาดล้ำ
6 การส่งสารผ่านมือคนโง่
เท่ากับตัดเท้าของตนเองหรือดื่มยาพิษเข้าไป
7 สุภาษิตจากปากของคนโง่
เป็นเหมือน ขาพิการที่ห้อยร่องแร่งอยู่
8 การให้เกียรติคนโง่
เป็นเหมือนการผูกหินไว้กับห่วงเชือก
9 สุภาษิตในปากของคนโง่
เป็นเหมือนพุ่มหนามในมือของคนเมา
10 คนที่พยายามจ้างคนโง่หรือคนที่เดินผ่านมา
เป็นเหมือนคนยิงธนูสุ่มออกไป
11 คนโง่ที่ทำสิ่งโง่เขลาซำ้ซาก
เป็นเหมือนสุนัขที่กลับไปกินสิ่งที่มันสำรอกออกมา

12 เจ้าเห็นคนที่ฉลาดในสายตาของตนเองไหม?
ยังมีความหวังในคนโง่ได้มากกว่าเขาเสียอีก
13 คนเกียจคร้านกล่าวว่า
“มีสิงโตอยู่บนถนน มีสิงโตเดินไปมาที่ลานเมือง!”
14 คนเกียจคร้านพลิกตัวไปมาบนเตียง
เป็นเหมือนกับประตูที่เปิดปิดไปมาตรงบานพับ
15 คนเกียจคร้านจุ่มมือลงไปในชาม
และที่จะเอาอาหารป้อนตัวเองก็ยังรู้สึกเหนื่อย
16 คนเกียจคร้านมักรู้สึกว่า
ตนเองฉลาดกว่าอีกเจ็ดคนที่ตอบอย่างถูกต้อง

17 คนที่เข้าไปยุ่งกับการวิวาทที่ไม่ใช่เรื่องของตนนั้น
เปรียบได้กับคนที่เข้าไปดึงหูสุนัข
18 คนที่ไร้สติและกราดยิงลูกศรเพลิงจนถึงแก่ชีวิต
19 เป็นอย่างเดียวกับคนที่หลอกเพื่อนบ้านของตน
และกล่าวว่า “ฉันก็แค่ล้อเล่นเท่านั้นเอง!”
20 ไม่มีฟืน ไฟก็ดับ ไม่มีการนินทา
การวิวาทก็หยุดลง
21 ถ่านที่ลุกเป็นไฟ และไม้ที่ลุกเป็นเพลิง
เป็นเหมือนคนช่างทะเลาะที่ก่อเรื่องวิวาทอย่างง่ายดาย

22 คำของคนช่างนินทา
เป็นเหมือนอาหารอร่อยที่ลงไปยังส่วนลึกที่สุดของมนุษย์
23 ริมฝีปากอันรื่นหูจากหัวใจชั่วร้าย
เป็นเหมือน ภาชนะดินที่ถูกเคลือบไว้
24 คนที่มีใจเกลียดชังปิดบังความรู้สึกของตนเองด้วยคำพูด
แต่ในใจของเขามีความหลอกลวงสะสมอยู่
25 เมื่อเขาพูดจาดี อย่าไปเชื่อ
เพราะว่าในใจของเขาเต็มด้วยความน่ารังเกียจเจ็ดอย่าง
26 แม้ว่าเขาจะหลอกลวงปิดปังความเกลียดของตน
ความชั่วร้ายของเขาจะถูกเปิดโปงในที่ประชุม
27 คนที่ขุดหลุมดักก็จะตกลงไปเอง
และคนที่กลิ้งหิน หินนั้นจะกลิ้งกลับไปทับเขาเอง
28 ลิ้นมุสาเกลียดชังผู้ที่มันบดขยี้
และลิ้นประจบสอพลอทำให้เกิดหายนะ

1* 1 ซามูเอล 12:17
2* เฉลยธรรมบัญญัติ 23:5
3* สดุดี 32:9
5* มัทธิว 16:1-4

11* 2 เปโตร 2:22; อพยพ 8:15
12* วิวรณ์ 3:17
15* สุภาษิต19:24
19* เอเฟซัส 5:4

21* สุภาษิต 15:18
25* สดุดี 28:3
27* สดุดี 7:15
28* สุภาษิต 29:5

สุภาษิตที่รวบรวมโดยคนของกษัตริย์เฮเซคียาห์

1 ต่อไปนี้ เป็นสุภาษิตของโซโลมอนที่เพิ่มเติมเข้ามา
ซึ่งคัดลอกโดยอาลักษณ์ของกษัตริย์เฮเซคียาห์แห่งยูดาห์
2 พระเกียรติสิริของพระเจ้านั้นอยู่ที่การปกปิดสิ่งต่าง ๆ ไว้
และเป็นเกียรติขององค์กษัตริย์ที่จะค้นคว้าสิ่งเหล่านั้นออกมา
3 ฟ้านั้นสูง แผ่นดินก็ลึกนัก
เป็นเหมือนพระทัยขององค์กษัตริย์ ที่ยากจะหยั่งถึง
4 จงเอากากแร่ออกจากแร่เงิน
ช่างเงินก็จะตีภาชนะออกมาได้
5 จงเอาคนชั่วร้ายออกไปจากพระพักตร์ขององค์กษัตริย์
แล้วบัลลังก์ของท่านจะยืนหยัดด้วยความเที่ยงธรรม

6 อย่าพูดยกย่องตัวเองเมื่ออยู่ต่อพระพักตร์กษัตริย์
และอย่าไปยืนในที่ของคนสำคัญ
7 เพราะเป็นการดีกว่า หากท่านกล่าวแก่เจ้าว่า
“จงขึ้นมาที่นี่เถิด” แทนที่จะถูกลดให้ไปอยู่ในที่ต่ำกว่า
ต่อหน้าเจ้าชายทั้งหลาย อย่างที่เจ้าก็เคยเห็นกับตามาแล้ว
8 อย่าด่วนร้อนใจนำเรื่องขึ้นศาล
ไม่อย่างนั้น เจ้าจะทำอย่างไรเมื่อเพื่อนบ้านของเจ้าทำให้เจ้าอับอาย?
9 จงตกลงคดีความกับเพื่อนบ้านของเจ้า
โดยไม่เปิดเผยความลับของกันและกัน
10 เกรงว่าคนที่ได้ยินจะมาทำให้เจ้าอับอาย
และเจ้าจะเสียชื่อเสียงตลอดไป
11 คำพูดที่เหมาะกับกาละเทศะนั้น
เป็นเหมือนแอปเปิ้ลทองคำบนหนามเตยเงิน

12 คำเตือนสติของปราชญ์ให้กับหูที่รับฟัง
เป็นเหมือนตุ้มหูทองและเครื่องประดับทองเนื้อดี
13 ผู้ส่งสารที่ไว้ใจได้นั้น เป็นเหมือนหิมะเย็น ๆในฤดูเก็บเกี่ยว
ทำให้คนที่ส่งเขาไปนั้นได้ชื่นใจ
14 คนที่อวดว่าจะให้ของกำนัล
แต่ไม่เคยให้ เป็นเหมือนเมฆดำไร้ฝน
15 เจ้าจะเอาชนะใจผู้ปกครองได้เพราะความอดทน
และลิ้นที่สุภาพถึงกับหักกระดูกได้
16 ถ้าเจ้าเจอน้ำผึ้ง จงกินเท่าที่จำเป็น
ถ้าเจ้ากินมากไป เจ้าจะอาเจียนออกมา
17 อย่าเข้าไปในบ้านของเพื่อนบ้านบ่อย ๆ
เพราะเขาจะเบื่อและเกลียดเจ้า
18 คนใดที่เป็นพยานเท็จต่อเพื่อนบ้าน
เป็นเหมือนกระบอง ดาบ หรือลูกธนูคมกริบ
19การพึ่งพาคนที่ไม่ซื่อในยามลำบาก
เป็นเหมือนฟันหักหรือกระดูกข้อเท้าที่หลุดจากเบ้า

20 คนที่ร้องเพลงให้กับคนที่กำลังเป็นทุกข์
เป็นเหมือนกับการถอดเสื้อคลุมออกยามอากาศหนาวเย็น
หรือเหมือนกับการเทน้ำส้มลงบนบาดแผลสด
21 หากศัตรูของเจ้าหิว จงให้อาหารเขากิน
และหากเขากระหาย จงให้น้ำเขาดื่ม
22 การทำเช่นนี้จะเป็นการสุมถ่านบนหัวของเขา
และพระยาห์เวห์จะทรงให้รางวัลกับเจ้า
23 ลมเหนือนำฝนมาเช่นไร
ลิ้นที่ทรยศก็นำความโกรธมาเช่นนั้น
24 การที่จะอาศัยอยู่มุมหลังคา
ก็ดีกว่าอยู่ร่วมบ้านกับภรรยาที่คอยหาเรื่องวิวาท
25 ข่าวดีจากแดนไกล
เป็นเหมือนน้ำเย็นประโลมใจที่อ่อนล้า
26 การที่คนเที่ยงธรรมยอมให้กับคนชั่วร้ายนั้น
เป็นเหมือนน้ำพุที่มีโคลน หรือบ่อที่มีน้ำเสีย
27 การกินน้ำผึ้งมากเกินไปนั้นไม่ดี
และการพยายามจะแสวงหาเกียรติให้ตนเองก็ไม่ดีเช่นกัน
28 คนที่ไม่อาจควบคุมอารมณ์ตนเองได้
เป็นเหมือนกำแพงเมืองที่ถูกทำลาย

.

1* 1 พงศ์กษัตริย์ 4:32
2* เฉลยธรรมบัญญัติ 29:29
4* 2 ทิโมธี 2:21
5* สุภาษิต 16:12; 20:8
7* ลูกา 14:7-11
8* มัทธิว 5:25

9* มัทธิว. 18:15
11* สุภาษิต 15:23
13* สุภาษิต 13:17
14* สุภาษิต 20:6; ยูดา 12
15* สุภาษิต 15:1
18* สดุดี 57:4
20* ดาเนียล 6:18

21* โรม 12:20
22* 2 ซามูเอล 16:12
23* สดุดี 101:5
24* สุภาษิต 19:13
25* สุภาษิต 15:20
27* สุภาษิต 27:2
28* สุภาษิต 16:32